- Pagina 2 van 3 -

Dovenetel – Lamium

Geplaatst op 17 januari 20233 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Je vind haar nu alweer in bloei: de dovenetel – lamium. Veel mensen kennen haar omdat ze als kind de zoete bloemetjes uitzogen, bijen en hommels zijn dan ook gek op deze inheemse plant. Ze lijkt veel op een brandnetel, maar dan met bloemetjes. De naam geeft al aan dat ze de prik van de brandnetel kan doven. Ze komt voor in verschillende kleuren: wit, paars, geel en roze. Geneeskrachtig wordt de witte dovenetel het meeste gebruikt: Lamium album, maar ook de paarse dovenetel gebruik ik graag voor een kop thee. Het is (vooral) een vrouwenkruid die helpt bij allerlei ontstekingen: keelontsteking, blaasontsteking of een ontsteking van de vrouwelijke organen. De dovenetel zuivert ons bloed en verhoogd onze weerstand.

Bij menstruatiekramp of beginnende keelpijn drink ik graag een kop verse dovenetel thee. De geur en de smaak is enorm aards, dovenetel helpt je dan ook om in contact te komen met de natuur en met jezelf. 1 verse top is voldoende voor een kop thee, heb jij het al eens geproefd? Je kunt het kruid ook fijnsnijden en door de salade of wildplukboter doen, maar gebruik het dan met mate, de smaak is vrij intens.

Wil je meer weten over deze en andere kruiden? Voel je welkom bij de Wilde Kruiden Cursussen!

Winterslaap

Geplaatst op 20 december 20223 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Als het winter wordt kan ik er echt van genieten om mij terug te trekken en (net als de dieren) in winterslaap te gaan. Eindelijk tijd voor die stapel boeken (die al maanden op me liggen te wachten), lekker bij de houtkachel met een kop dennenthee en een poes op schoot. Want ook voor ons mensen is het natuurlijk om in de winter een stapje terug te doen. Het is een tijd van opruimen, uitrusten, reflecteren, integreren en ruimte maken. Ruimte maken voor nieuwe ideeën en nieuwe plannen. Zo dankbaar dat ik de mogelijkheid heb om met de seizoenen mee te bewegen en mij hieraan kan overgeven.

Ervaar jij de winter ook zo? Of zie je er tegen op omdat het leven om je heen maar door raast en je daardoor steeds meer vermoeid en neerslachtig raakt of misschien zelfs last hebt van een winterdepressie? Kun je niet wachten tot de zon weer tevoorschijn komt en zou je de winter het liefste overslaan?

Niet iedereen kan de ruimte nemen om in de winter in winterslaap te gaan. Je baas verwacht je in de winter tenslotte ook gewoon op je werk. Soms voel je daardoor misschien niet de ruimte voor reflectie en om bewust na te denken over waar je nu staat en waar je naartoe wilt. In dat geval is een Natuurcoach Traject misschien iets voor jou! In een natuurcoach traject neem je 1 keer in de twee weken 1,5 uur de tijd om samen met mij de Broekpolder in te gaan. Ik help je te voelen of je nog wel op het juiste pad zit, weer verbinden maken met jezelf en je natuurlijke ritme terug te vinden.

Twijfel je of een natuurcoach traject bij je past? Mail me gerust en ik neem vrijblijvend contact met je op!

Elfenbankje – Coriolus versicolor (Turkey Tail)

Geplaatst op 20 december 20224 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Elfenbankje – Coriolus versicolor, ook wel Turkey Tail genoemd, is een prachtige sprookjesachtige paddenstoel die je ook hier in de bossen en parken volop kunt vinden. De rozetten kunnen verschillende kleuren hebben, met vaak een beige tot witte rand. Ze groeien op rottend hout. Je kunt het elfenbankje niet eten, maar je kunt er wel thee of tinctuur van maken. Ook wordt er (micro-fijn) poeder en extract van gemaakt.

Wil je het elfenbankje in het wild plukken? Zorg dan dat je hem goed kunt determineren en pluk uiteraard met respect voor de natuur. Het elfenbankje heeft vele look-a-likes zoals het fopelfenbankje, viltig judasoor, roodporiehoutzwam, korstzwammen of de roestkleurige borstelzwam. Tijdens mijn paddenstoelenwandelingen en de Wilde Kruiden Curcus in de herfst leer ik je waar je op moet letten zodat je hem veilig kunt gebruiken.

Elfenbankjes verhogen de weerstand en hebben een genezende, antitumorale, antivirale, schimmelwerende, ontstekingsremmende en antibacteriële werking. Het elfenbankje kan o.a. worden ingezet bij allergieën, auto-immuunziekten, blaasontsteking, candida, herpes, pfeiffer en (hormoonafhankelijke) tumoren. Ook kunnen ze worden ingezet om de negatieve effecten van chemo- en radiotherapie te verminderen.

Wil je meer weten over medicinale paddenstoelen en mycotherapie en hoe je de paddenstoelen kunt gebruiken om je gezondheid preventief en bij ziekte te ondersteunen? Ik geef lezingen en wandelingen over paddenstoelen en er is een paddenstoelencursus in de maak.

Mispels

Geplaatst op 1 november 20224 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Anderhalf jaar geleden plantte wij twee Mispels in het Symbiosebos en vandaag plukte we daar voor het eerst de vruchten van! Bijna niets is zo lekker dan een rijpe (lees: rotte) mispel zo uit de boom eten. Dat moet je gewoon een keer geproefd hebben, dus deelde ik ze uit aan de buren die langskwamen en die waren net zo enthousiast over de smaak (appelmoes met kaneel!) als ik. Ze smaken het lekkerste als de vorst erover heen geweest is. Dit kun je nabootsen door de mispels eerst even in de vriezer te stoppen. Heb jij weleens een mispel gegeten? November is de maand om ze te oogsten.

Culinair gebruik van de mispel
Je kunt de mispels rauw uitzuigen (let op de pitten) of verwerken tot moes, siroop, sap, chutney, likeur, schnaps, gelei of jam. Lekker door de (soja)yoghurt of bij een (vegan) kaasplankje. Let op: Je kunt beter niet kauwen op de pitten vanwege blauwzuur. Bij het verwerken zeef je de pitten eruit.

Geneeskracht van de mispel
Door de vitamine C zijn mispels een goede voorbereiding op de winter. De vruchten hebben een licht laxerende werking. Ze zijn bloed reinigend en bloed verrijkend door de verschillende mineralen en anti-oxidanten.

Wil je meer weten over mispels en andere bomen en kruiden? Geef je dan op voor een wilde kruiden cursus!

Verhoog je weerstand in de herfst met (wilde) planten

Geplaatst op 19 oktober 20224 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Het is natuurlijk altijd belangrijk om goed voor jezelf te zorgen d.m.v. gezonde voeding, voldoende beweging in de buitenlucht en voldoende rust. Maar in de herfst kan je weerstand vaak wel wat extra hulp gebruiken. Helaas zijn veel mensen tegenwoordig bang om ziek te worden. Dat is meestal nergens voor nodig. Als jij goed voor je lichaam zorgt, dan zorgt je lichaam goed voor jou! En als je dan toch ziek wordt? Dan zijn er gelukkig allerlei kruiden die antibacteriële en antivirale eigenschappen bevatten en die je immuunsysteem kunnen versterken. Hoe beter je voor je lichaam zorgt en hoe beter je naar je lichaam luistert, hoe sneller je weer opgeknapt bent. Dus verhoog je weerstand in de herfst met wilde planten!

Welke wilde kruiden verhogen de weerstand
– gewone brunel
– vlierbessen & vlierbloesem
– sleedoornbessen
– vogelmuur
– varkensgras
– grove den
– heermoes
– etc.!

Tijdens de wildplukwandeling van Zondag 23 Oktober in Voedselbos Vlaardingen gaan we op zoek naar kruiden die je weerstand verhogen en naar kruiden die je kunnen ondersteunen bij ziekte. Achteraf ontvang je een hand-out met de behandelde kruiden én nog meer tips om je weerstand te versterken! Wil jij er ook bij zijn? Reserveer dan je plekje via Hipsy. Deze wandeling is ook op aanvraag te boeken als bedrijfsuitje, met vrienden of familie of als privéwildplukwandeling.

Eik – Quercus

Geplaatst op 19 oktober 20224 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Momenteel regent het overal eikeltjes, een mooi moment om even stil te staan bij de geneeskracht en eetbaarheid van de Eik – Quercus.

Symboliek van de eik
Eiken zijn sterke bomen die symbool staan voor kracht en moed. De energie van de Eik is mannelijk.

Geneeskracht van de eik
Bij angsten, slapeloosheid en zenuwuitputting kan tinctuur van de schors en de bast van de Eik ons helpen. Van het blad van de Eik kun je thee zetten. De Eik kan ons helpen om onze weerstand te verhogen en om ons zenuwstelsel te versterken. Eik bevat veel mineralen, zoals calcium, ijzer en kalium.

Biodiversiteit op de eik
Er leven veel soorten beestjes op de Eik. Ook legt de galwesp zijn eitjes regelmatig in de bladeren en eikels van de Eik, waardoor er allerlei vervormingen ontstaan (zie foto’s). Als je wacht tot de beestjes eruit gekropen zijn, dan kun je eikengallen gebruiken om inkt mee te maken.

Eetbaarheid van de eik
Van de eikeltjes kun je glutenvrij meel maken om brood, koekjes of pannenkoeken mee te bakken. Ook kun je er surrogaat koffie van maken. Wel is het belangrijk de eikels eerst te laten weken vanwege het tannine gehalte. Dit doe je door de eikels in kokend water te doen en hierin laten weken (dus niet doorkoken, dan wordt het snot). Het schilletje laat dan makkelijker los en dan kun je ze pellen. Vervolgens herhaal je dit nog een aantal keer. Hier ben je zo’n twee dagen mee bezig. Op deze manier spoel je veel van de tannine (bitterstoffen) eruit, die voor mensen in grote hoeveelheden ongezond zijn. Als het water niet meer bruin kleurt en de smaak niet meer zo bitter is, dan zijn ze klaar. Je kunt ze dan vers gebruiken of je maakt ze klein en droogt ze op lage temperatuur in de oven (regelmatig omscheppen). Daarna in de mixer en zo ontstaat er eikeltjesmeel. Eikeltjesmeel bevat veel calorieën (ca. 400 gram kcal. per 100 gram) en is glutenvrij. Ze bevatten veel verschillende mineralen en vit. B en C. Vervolgens kun je er alle kanten mee op, ik heb er bijvoorbeeld koekjes van gemaakt en een spread voor op brood.

Geen zin om te koken en/of heb je last vermoeidheid? Je kunt de kracht van de Eik ook gewoon ervaren door een tijdje tegen zijn stam te gaan zitten.

Meer leren over de eik – quercus, doe je in de Wilde Kruiden Cursus in de herfst bij Weij Streekproeverij!

30 oktober – De dag van de Stilte

Geplaatst op 30 september 202226 februari 2025 door Janneke van Ruijven

Op Zondag 30 oktober is het de Landelijke Dag van de Stilte. Tijdens deze dag worden er door heel Nederland allerlei stilte-activiteiten georganiseerd.

Voor mij is stilte en dan met name ‘stil zijn in de natuur’ heel belangrijk. Ik doe niets liever dan in mijn eentje dwalen in de natuur. Mijn voeten volgen waar ze naartoe willen en neem de tijd om te ontdekken en te verwonderen. Ik verlies de tijd, ben helemaal aanwezig in het hier en nu, er ontstaan ruimte in mijn hoofd en ik ontspan.. Heerlijk! Vaak ontstaan er na zo’n wandeling spontaan allerlei nieuwe ideeën en vallen dingen op zijn plek.

Toen ik hoorde over de ‘Dag van de Stilte’ voelde ik meteen dat ik hier aan wilde bijdragen. Dat doe ik door je op deze dag mee te nemen om te ‘Dwalen met Aandacht’ in de Broekpolder. Een (stilte)wandeling waarbij we proberen helemaal in het hier en nu te zijn. We gebruiken hierbij al onze zintuigen en nemen de tijd om te aarden, te verwonderen en te verbinden met de natuur (het seizoen) en onszelf. Ik begeleid je hierbij d.m.v. allerlei kleine oefeningen.

Wil je uit je hoofd komen en in je hart? Meer rust ervaren? Een moment voor jezelf? Even stilstaan bij de verandering van het seizoen? Voel je welkom om mee te wandelen!

De magie van paddenstoelen

Geplaatst op 26 september 202225 februari 2025 door Janneke van Ruijven

Vier jaar geleden volgde ik mijn eerste ‘basiscursus’ paddenstoelen tijdens mijn Natuurgids opleiding. Ik vond het altijd al wel magische dingen die paddenstoelen, maar vooral om naar te kijken. In Nederland komen meer dan 5000 soorten paddenstoelen voor, dus dat determineren leek mij onbegonnen werk en niets voor mij. Toch was mijn interesse gewekt en begon ik als vanzelf steeds meer soorten te herkennen. Inmiddels beginnen paddenstoelen (naast de kruiden en bomen), een steeds grotere rol in mijn leven te spelen. Want als je je begint te verdiepen in de wereld van eetbaarheid, geneeskracht en de magie van paddenstoelen, dan gaat er een wereld voor je open!

Eetbaarheid
Eetbare paddenstoelen zijn heel gezond! Paddenstoelen zijn rijk aan eiwitten & vitamines, ze bevatten belangrijke aminozuren en sommige paddenstoelen bevatten zelfs veel vitamine B12. Super handig dus als je veganistisch eet. Het liefst pluk ik de paddenstoelen (met respect) in ’t wild. Mijn favoriet tot nu toe? De zwavelzwam! Vieste paddenstoel? Judasoren! Uiteraard is het wel verstandig om ze goed te determineren, aangezien er (net als bij planten) ook giftige soorten tussen zitten. Maar je kunt ze natuurlijk ook zelf opkweken!

Geneeskracht
Er zijn verschillende paddenstoelen die een geneeskrachtige werking hebben. Zo hebben sommige een anti-virale of antibacteriële werking en sommige paddenstoelen verhogen je weerstand. Er zijn zelfs paddenstoelen die een anti-tumorale werking hebben en ingezet kunnen worden bij kanker. In November ga ik de basiscursus Mycotherapie volgen, waarna ik meer zal delen over de geneeskracht van paddenstoelen, zoveel zin in!

Magische Paddenstoelen
Paddenstoelen (of truffels) die de hallucinogene stof ‘Psilocybine’ bevatten worden ook wel magische paddenstoelen genoemd. Sinds de afgelopen maanden ben ik daar mee aan het experimenteren door een tijd lang te microdoseren, maar ook door verschillende hogere dosissen uit te proberen. Niet ‘voor de lol’, maar als plantmedicijn. Ik denk dat als wij magische paddenstoelen meer zouden inzetten als plantmedicijn, de wereld er een heel stuk mooier uit zou zien. Ook mensen met (sociale) angsten, neerslachtigheid, depressie of ADD/ADHD kunnen baat hebben bij ‘micro-dosing’. Lees je goed in en zorg indien nodig voor goede begeleiding.

Paddenstoelen kunnen de wereld redden!
Tja.. zo enthousiast ben ik inmiddels over paddenstoelen! Paddenstoelen kunnen:
– kanker bestrijden
– psychische klachten & trauma verhelpen
– verontreinigde bodem saneren (olie, diesel, pesticiden, zware metalen ect.)
– plastic afval afbreken
– water zuiveren
Verder kunnen ze antiviraal, antibiotisch, antitumoraal en immuun versterkend zijn.

Vind je het leuk om meer te weten over paddenstoelen? Kijk dan eens de documentaires ‘How to change your mind’ of ‘Fantastic Fungi’ op Netflix. Of kijk ‘Mushrooms as Medicine with Paul Stamets at Exponential Medicine’ op youtube. Of ga gewoon het bos in deze herfst en verwonder je over al die mooie vormen, kleuren en geuren.

Iets terug doen voor de natuur

Geplaatst op 24 september 202226 februari 2025 door Janneke van Ruijven

Zeer regelmatig oogst ik kruiden, noten, fruit, paddenstoelen en/of zaden uit de natuur. Wel doe ik dat altijd met respect voor de natuur. Zo verstoor ik de natuur zo min mogelijk, pluk ik alleen wat ik nodig heb, hou rekening met beurtjaren & droogte en laat ik voldoende staan voor andere mensen, dieren en de natuur zelf. Het feit blijft dat ik door het wildplukken regelmatig iets weghaal uit de natuur en daarom voelt regelmatig iets terug doen voor de natuur goed om te doen, zodat het evenwicht niet verstoord raakt. Daarom wil ik iets terug doen voor de natuur. Voor mij zijn er verschillende manieren om iets terug te doen voor de natuur, die ik graag met je wil delen.

Bescherm de bomen in je buurt! Wij mensen beseffen ons nog vaak te weinig hoe belangrijk bomen voor ons zijn. Ze geven ons zuurstof, zuiveren de lucht, geven ons schaduw en nog zoveel meer. Gemeentes gaan veel te snel over op kap (voor een parkeerplaats, huizen, windmolens etc.). Ook worden oude bomen te vaak vervangen voor nieuwe (sprietjes), maar oude bomen zijn zoveel waardevoller!! Je kunt de kapaanvragen in je eigen omgeving bijhouden, zodat je eventueel bezwaar kunt indienen als de kap onnodig is. Zelf ben ik bestuurslid bij Stichting Boombehoud Vlaardingen, om zo de Vlaardingse bomen zoveel mogelijk te beschermen.

Zaai inheemse bloemen of plant biologische bollen. Een fijn bedrijf om bio bollen en zaden te bestellen vind ik Cruydt-Hoeck. Bij De Bolster kun je bio zaden vinden voor de moestuin, bloemen en kiemgroenten. Wil je het grootser aanpakken? Plant dan een boom! Zo hebben wij als buurtinitiatief een eetbaar minibos aangelegd in onze buurt, het Symbiosebos. Het staat vol met eetbare kruiden, bloemen en bomen. Maar wie weet heb jij nog plek in je tuin of weet jij een plek waar de Gemeente nog wel wat extra bomen kan planten. Laat het ze gewoon weten!

Hou je eigen buurt schoon. Ik loop regelmatig een rondje met een afvalprikker in de buurt en probeer de natuur altijd schoner achter te laten. Een schone buurt blijft beter schoon en je inspireert vaak weer anderen om hetzelfde te doen. De kinderen vinden het trouwens ook altijd leuk om te helpen! In Vlaardingen zijn er momenteel veel mooie initiatieven, zoals de Buurtbezem.

Breng een offer aan de natuur. Voor mij voelt het goed om mijn dankbaarheid te tonen door middel van een geschenk. Dat kan zijn door een mooie mandala neerleggen in de natuur. Soms heb ik edelstenen in huis die ik eigenlijk niet meer gebruik, ik vind het fijn om deze dan terug te geven aan de natuur door ze ergens in te graven. Ook kun je een klein deel van je oogst/maaltijd neerleggen in je tuin als dank. Heb je niets meegenomen en wil je de natuur toch bedanken? Kun je ook een haar van jezelf gebruiken. Er zijn mogelijkheden genoeg, je intentie is het belangrijkste. Gebruik wel alleen natuurlijke materialen, zodat je de natuur niet extra vervuilt.

Iets terug doen voor de natuur, doe jij dat ook weleens en hoe?

Fête de la nature

Geplaatst op 9 september 20224 maart 2025 door Janneke van Ruijven

Wat was het een heerlijk weekend met in totaal vijf wildplukwandelingen! Elke dag werden er weer andere kruiden, struiken en bomen behandeld. Bij het Duurzaamheidscentrum staat bijvoorbeeld een hele mooie Japanse Tempelboom (Ginkgo Biloba) en Lijsterbes. Ook kwam de Stinkende Gouwe met zijn gele melksap en mierenbroodjes voorbij. In Avonturis vinden we weer een andere bijzondere plant, namelijk Zulte, een zeegroente. En als afsluiting de kruidenwandeling in het Voedselbos waar ik o.a. vertelde over de kracht van brandnetelzaden, duindoornbessen en de frisse smaak van veldzuring. Dankbaar dat er afgelopen weekend zoveel interesse was voor de wilde kruiden.

Ieder jaar probeer ik mee te doen aan fête de la nature door verschillende wilde kruiden wandelingen te organiseren op verschillende plekken. Zo kun je op een laagdrempelige manier kennismaken met wat de natuur allemaal te bieden heeft aan eetbare en geneeskrachtige kruiden, bloemen, zaden, bomen, bessen en paddenstoelen. Fête de la nature is het grootste grassroots festival van Nederland. Drie dagen lang worden er door het hele land natuurfeestjes georganiseerd. Het wordt altijd georganiseerd in het eerste weekend van September, hou die dus alvast vrij voor volgend jaar als je erbij wilt zijn! De eerstvolgende staat gepland op 5,6 en 7 september 2025.

Wil je ook een keer meewandelen met een wildplukwandeling? Binnenkort zet ik weer nieuwe data online. Hou daarvoor de agenda in de gaten! Daarnaast kun je me ook benaderen voor wildplukwandelingen/kruidenworkshops op verzoek.